White space: de leegte regeert

White space: de leegte regeert

Google begreep het al vanaf de eerste dag dat ze hun zoekmachine lanceerden, maar ook Apple, Microsoft en WeTransfer passen het succesvol toe. Het is de ruimte tussen de tekstblokken en de afbeeldingen, het is het gedeelte van de pagina dat ongemarkeerd en onbezoedeld is, het zijn de marges, het is de leegte tussen de kolommen, de afwezigheid van vulling, het is de negatieve ruimte. Het heet white space en het laat zien dat wat er niet is, soms minstens zoveel effect heeft als dat wat er wel is. Less was nog nooit more dan nu.

White space is als de tijd. De tijd zorgt ervoor dat niet alles tegelijk gebeurt en white space zorgt ervoor dat niet alles op elkaar staat in een ontwerp. Je moet bijvoorbeeld snel door een site kunnen scannen, zonder dat je de weg kwijtraakt. Om snel inzicht te krijgen in de indeling en het ontwerp van een site, heb je negatieve ruimte nodig. Het markeert de vulling en schept differentiatie op pagina’s die anders uit grote, eenduidige tekstblokken zouden bestaan. White space wordt de laatste jaren steeds belangrijker, maar toch kan het nog wel wat positieve publiciteit gebruiken.

Waarom minder meer is

Dat lege ruimte niet altijd opgevuld hoeft te worden is iets wat nog niet iedereen lijkt te beseffen. En dat is jammer, want een ontwerp dat witruimte op de juiste manier toepast heeft veel voordelen. Allereerst kan het de leesbaarheid van een site enorm ten goede komen. Een tekst met meer ‘lucht’ door bijvoorbeeld een grotere regelafstand, of duidelijke blokken, leest stukken makkelijker dan een tekst die de hele pagina vult zonder duidelijke markeringen. Uit diverse onderzoeken blijkt dat gebruik van white space het begrip van een tekst gemiddeld met maar liefst 20% vergroot!
Ook de opkomst van touchscreens noopt ons tot beter nadenken over het gebruik van witruimte. Voldoende afstand tussen icoontjes vergroot het gebruiksgemak, omdat je niet per ongeluk op drie dingen tegelijkertijd klikt. Omdat onze smartphones steeds groter worden, is er meer ruimte beschikbaar en die ruimte vullen fabrikanten als Apple en Samsung op met… leegte!

De meesters

Google is heer en meester in het effectieve gebruik van white space. Vanaf de allereerste versie van de zoekmachine tot nu, heeft witruimte een enorm grote rol gespeeld. En dat is geen toeval, want  Google loopt enorm veel advertentie-inkomsten mis door er voor te kiezen niet te adverteren op de homepage: het is de duurste white space die er bestaat. Google moet dus wel een bijzonder goede reden hebben voor het gebruik van zoveel lege ruimte. Een belangrijk motto van Google is: focus op de gebruiker en de rest volgt vanzelf. Daarom wordt elk design van Google eerst uitvoerig getest op grote groepen gebruikers. “Onze design-strategie gaat over het creëren van een ervaring die niet alleen snel is wat betreft de latency, maar ook wat betreft de menselijke cognitie en perceptie,”  zei Irene Au, Director of User Experience bij Google ooit. Duidelijker en functioneler dan het minimalistische design van de Google-homepage kan bijna niet en het is vrij waarschijnlijk dat het gebruik van white space een grote rol heeft gespeeld bij het enorme succes van Google.
Ook Apple snapt dat producten beter uitkomen als je de omgeving waar ze worden gepresenteerd ontdoet van alle overbodige elementen. In de Apple Store zie je steeds meer white space terugkomen: weinig producten, geselecteerd op functionaliteit. Alles wat niet relevant is, staat ook niet in de winkel.

White space is de trend

Was de zogenaamde ‘fold’ in de website vroeger altijd een argument om alle informatie op elkaar te proppen in de beperkte 650 pixels aan ruimte die je had, tegenwoordig is dat eigenlijk geen argument meer. Mensen weten inmiddels hoe ze moeten scrollen en je ziet dat steeds meer sites lege ruimte toelaten. Leesbaarheid wint aan terrein en teksten worden korter en meer to the point. Steeds meer bedrijven komen er dankzij A/B testing achter dat een pagina die white space op de juiste manier gebruikt, beter werkt dan een pagina waar alles in een kleine ruimte staat.